Czym jest orka?
Orka to zabieg uprawowy, którego zadaniem jest odcięcie warstwy gleby, żeby ją odwrócić i
rozkruszyć. Orkę najczęściej wykonujemy pługiem.
Wyróżniamy różne rodzaje orki, które dzielimy ze względu na głębokość i termin wykonania.
Głębokość:
 Orka płytka– podorywka – głębokość 5-10 cm;
 Orka średnia – najczęściej to orka siewna na głębokość 20 cm;
 Orka głęboka – przedzimowa, głębokość 20-30 cm.
Dodatkowo wyróżnić można orkę:
Pogłębiona – wykonywana jest rzadko i ma na celu poprawę miąższości warstwy ornej. Jest trochę
głębsza niż zimowa;
Z pogłębiaczem (głęboszem) – wykonywana, gdy pojawienia się podeszwy płużnej – najczęściej
co cztery lata; (Podeszwa płużna to utwardzona warstwa gleby, ok. 20 cm, na skutek orania pługiem
zawsze na tę samą głębokość, dlatego co ok. 4 lata należy przeprowadzić GŁĘBOSZOWANIE;
głębosz spulchnia glebę na ok 30-40 cm bez jej odwracania)

Agromelioracyjna – najgłębsza orka wykonywana głęboszem na 45-60 cm, w celu poprawienia
profilu glebowego.
Podział ze względu na termin – to tzw. orki zasadnicze:
Podorywka (orka płytka 5-10cm) rozpoczyna prace pożniwne, odbywa się latem po
zbiorze; Czym? pług podorywkowy lub kultywator podorywkowy (pytanie na egzaminie)
lub brona talerzowa. Podorywka ma za zadanie poprawić stosunki wodne w glebie poprzez
przerwanie parowania (przerywa kapilary); przykrywa resztki pożniwne, żeby tworzyły
próchnicę; poprawia strukturę roli, tworzy warunki do kiełkowania chwastów i zniszczy
patogeny.
Orka siewna rozpoczyna zespół uprawek przedsiewnych pod rośliny ozime. Wykonywana
jest na średnią głębokość (około 20 cm); powinna być wykonana około 2 tygodnie przed
siewem – gleba się odleżały i przywróci się w niej równowaga biologiczna i podsiąk wody;
Orka siewna także tzw. razówka – orka średnia lub płytka łącząca funkcje podorywki i orki
siewnej. Pod rośliny ozime i plony wtóre wykonywana najczęściej z przedpłużkiem jako
średnia, pod międzyplony ścierniskowe – jako płytka.
Orka przedzimowa tzw. ZIĘBLA – wykonywana jest przed zimą (od połowy
października do połowy grudnia) pod rośliny jare (pytanie na egzaminie); najgłębsza orka,
która pozostawia rolę na zimę w ostrej skibie, co powoduje dobre przemarznięcie i
pokruszenie skib, a także nagromadzenie większej ilości wody z roztopów.
Zalety orki:
 Napowietrza i spulchnia warstwę orną;
 Przykrywa chwasty, samosiewki oraz resztki pożniwne, które gnijąc tworzą warstwę
próchniczą
 Miesza z glebą i wprowadza głębiej nawozy
 Ogranicza rozwój szkodliwych mikroorganizmów, gryzoni i patogenów.
Wady orki:
 Tworzy podeszwę płużną
 Niszczy strukturę gleby
Sprzyja parowaniu wody i przesusza warstwę orną
 Powoduje erozję wietrzną i wodną gleby
Niszczy roślinność, która jest naturalną warstwą ochronną gleby.